Fruktoza a syrop glukozowo-fruktozowy

Fruktoza to związek organiczny odpowiedzialny w owocach, miodzie, a także w syropie z agawy i po części w warzywach za słodki smak . Fruktoza to także – obok glukozy – składnik popularnego cukru – sacharozy. Również inulina – dobry prebiotyk – składa się z cząsteczek fruktozy. 

Źródła fruktozy dokładniej

Najbardziej powszechnym źródłem fruktozy są oczywiście owoce. Ich udział w różnych produktach jest różny i waha się w granicy kilku procent. Warto dodać, że fruktoza będąca w owocach i spożywana z całą gamą substancji czynnych nie jest szkodliwa. Dlatego też należy spożywać 1-2 porcje owoców dziennie każdego dnia. 

Z kolei w miodzie udział fruktozy jest wyższy i wynosi prawie 40%. Pamiętajmy jednak, że miodu spożywa się niewiele na raz, a także charakteryzuje się on szczególnymi właściwościami prozdrowotnymi (jeśli jest prawdziwy i nie poddany działaniu wysokiej temperatury).

Najbardziej popularnym źródłem fruktozy jest sacharoza, której spożycie powinno być ograniczane do minimum. Zbyt duże spożycie sacharozy wpływa bowiem niekorzystnie na masę ciała, stan zębów, a także może indukować powstawanie stanów przedcukrzycowych, a wreszcie pełnoobjawową cukrzycę.

Fruktozę można łatwo kupić w sklepach spożywczych. W czystej formie ma postać zbliżoną do sacharozy, a także podobny, krystaliczny wygląd. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, dlatego też czasami jest wykorzystywana do słodzenia zamiast cukru tradycyjnego. Jest o około 40% słodsza niż sacharoza.

Znaczenie dla organizmu

Fruktoza ulega znacznie powolniejszemu przyswajaniu aniżeli glukoza, ma też niższy IG niż glukoza oraz nie powoduje gwałtownych wyrzutów insuliny. Jeszcze do niedawna wykorzystywano tę właściwość i zalecano diabetykom zamianę sacharozy na fruktozę. 

Ostatnie badania dowodzą jednak, że minusów stosowania fruktozy jest więcej niż plusów. 

Nadmiar syropów glukozowo-fruktozowych czy syropów fruktozowych jest bardzo niekorzystna dla układu krążenia. Wpływa bowiem na zwiększenie stężenia trójglicerydów we krwi, a także przyczynia się do powstawania insulinooporności i otyłości brzusznej. Badania dotyczące tegoż zagadnienia trwają.

Warto także dodać, że jej znaczne ilości często wywołują biegunkę i/lub bóle brzucha.

Spożywanie dużej ilości fruktozy może wpływać niekorzystnie na wątrobę (tylko tam jest metabolizowana) prowadząc do niealkoholowego stłuszczenia. 

Ponadto przekłada się na większą produkcję kwasu moczowego, który ma znaczenie dla pacjentów z dną moczanową czy kamicą nerkową. 

Syrop glukozowo-fruktozowy

Warto także wspomnieć, że w produkcji żywności bardzo popularny jest syrop glukozowo-fruktozowy (inaczej zwany wysokofruktozowym syropem kukurydzianym). Jest on tańszy od cukru, a także ma formę płynną, co powoduje, że jest łatwiejszy w użyciu, gdyż nie trzeba go rozpuszczać. 

Regularne spożycie syropu może prowadzić do rozwoju otyłości, chorób układu krążenia, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, dyslipidemii, dny moczanowej, kamicy nerkowej, a także do niektórych rodzajów nowotworów.

Produkty takie, jak dżemy, słodkie gazowane napoje, słodkie produkty mleczne fermentowane czy nawet kruche ciasteczka mogą zawierać ww. syrop fruktozowy. Dlatego też zdecydowanie lepiej jest wybierać produkty słodzone cukrem, aniżeli syropem, ale najzdrowiej byłoby maksymalnie możliwie rezygnować ze spożywania cukrów prostych dodanych.

zdjęcie:

Iwona