Woda – dlaczego jest nam niezbędna?

Woda – chemicznie znany jak nadtlenek wodoru – jest jednym z bardzo ważnych składników, często pomijanym w ocenienie sposobu żywienia pacjenta.

Woda – kropla życia

U zdrowej dorosłej osoby udział wody w ciele może dochodzić do 70% masy ciała i z reguły zmniejsza się wraz z wiekiem. Osoby o większej muskulaturze będą miały większy dział wody, aniżeli osoby otyłe. Bowiem tkanka tłuszczowa nie jest aż tak bogata w ten składnik w porównaniu z tkanką mięśniową (25% vs 73%). Również niemowlęta i małe dzieci mają jeszcze większy udział wody, dlatego też są bardziej narażone na negatywne skutki odwodnienia wywołane np. biegunką.

Funkcje wody w organizmie

Warto uświadomić sobie, że bez wody nie byłoby życia. Również w kontekście ciała człowieka – to dzięki wodzie odbywa się większość procesów metabolicznych, gdyż jest to główny składnik wszystkich komórek, a także płynów ustrojowych.

Wraz z moczem organizm pozbywa się produktów przemiany materii, a dokładniej mocznika i kwasu moczowego. Jest najlepszym rozpuszczalnikiem dla związków chemicznych, a także bierze udział w termoregulacji organizmu. Ponadto bierze udział w transporcie składników odżywczych do wszystkich komórek ciała.

Woda to także nośnik dla enzymów trawiennych, dzięki którym trawienie pokarmu przebiega w prawidłowy sposób począwszy od śliny i zawartej w niej amylazie ślinowej.

Zapotrzebowanie na wodę

Dobowe zapotrzebowanie na wodę w umiarkowanych warunkach klimatycznych, bez nadmiernego pocenia się to 2,5 litra. Ilość ta zwiększa się m.in. wraz ze wzrostem temperatury otoczenia, a także temperatury ciała (np. podczas gorączki czy po sesjach w saunach).

Również podczas wzmożonego wysiłku, ale także w trakcie chorób przebiegających z biegunkami, wymiotami należy zwiększyć ilość dobowych płynów. Ważne jest, aby bilans płynów, a więc podaż wody był równy z wydaleniem wody (z moczem, kałem, z potem, z wydychanym powietrzem czy podczas wymiotów). 

Źródłem wody jest oczywiście woda pitna (zarówno stołowa, jak i źródlana i mineralna), ale także inne napoje, żywność (szczególnie ta bogata w naturalne soki) oraz tzw. woda metaboliczna, czyli ta wytwarzana w organizmie podczas np. utleniania tłuszczu.

Niedobór i nadmiar wody

Każde poważniejsze zachwianie w bilansie wody jest niebezpieczne dla człowieka. Lekkie odwodnienie to nie tylko uczucie pragnienia, ale także pogorszenie koncentracji, splątanie, ale także zagęszczenie krwi (co może być niebezpieczne np. dla osób z chorobą wieńcową), a ubytek wody dochodzący do 20% powoduje zgon.

Nadmiar wody także jest niebezpieczny, aczkolwiek dużo rzadziej spotykany. Pojawia się z reguły przy nadwyżce sodu, dużej podaży płynów dożylnie, a także przy upośledzonym wydalaniu moczu (co obserwuje się najczęściej przy niewydolności nerek). Taki nadmiar może dodatkowo obciążać nerki, a także mięsień sercowy.

Najlepiej przyswajalna woda to ta, która spożywana jest często, ale w niewielkich porcjach. Najlepiej jest wybierać wody mineralne bogate w wapń i magnez, dzięki czemu uzupełnia się dodatkowo dietę w te dwa ważne dla zdrowia składniki mineralne. 

zdjęcia:

dietetyk.guru