Olej rzepakowy – najważniejsze informacje

Olej rzepakowy to niewątpliwie najpopularniejszy olej w naszych kuchniach. Badania pokazują, że stosuje się go w około 80% gospodarstwach domowych w Polsce. Stosujemy go nie tylko do smażenia, ale także coraz częściej – jako baza do pysznych i zdrowych dressingów do sałatek.

O rzepaku ogólnie

Może trudno w to uwierzyć, ale rzepak należy do tej samej rodziny, co kapusta. Inaczej nazywa się go kapustą rzepak. Pola rzepaku kwitnące na wiosnę są bardzo charakterystyczne, gdyż są intensywnie żółte i z reguły rozciągają się szeroko na horyzoncie dając przepiękny widok. Z owoców rzepaku, z tzw. łuszczyny, wytłacza się olej. To właśnie w łuszczynie znajduje się drogocenny tłuszcz, który stanowi 35-50%. Tłuszcz ten jest bardzo ceniony za swoje walory kulinarne i zdrowotne.

Wartości odżywcze oleju rzepakowego

Olej rzepakowy to dobre źródło prowitaminy A, witaminy K oraz witaminy E. Ponadto zawiera cenne dla układu krążenia roślinne sterole, dzięki którym możliwe jest obniżenie stężenia cholesterolu we krwi. 

W oleju rzepakowym znajdziemy także kwasy omega-3 tzw. kwas alfa-linolenowy ALA, oraz kwasy z rodziny omega-6 – kwas linolowy LA. Proporcje tych obu frakcji są bardzo korzystne, gdyż wynoszą odpowiednio 1:2. Okazuje się, że spożywanie regularne 2g kwasu ALA, a więc odpowiednik dwóch łyżek stołowych oleju rzepakowego pomaga w utrzymaniu prawidłowego stężenie cholesterolu we krwi. Jest to szczególnie ważne, gdyż na choroby układu naczyniowego umiera w Polsce nadal prawie połowa populacji.

Olej rzepakowy w kuchni

Olej rzepakowy rafinowany jest bardzo odporny na wysokie temperatury. Dlatego też uważa się go za dobre rozwiązanie przy smażeniu czy pieczeniu. Ważne jest jednak to, co smażymy. Jeśli chcemy uzyskać efekt kardioprotekcyjny nie zaleca się spożywania np. schabowego smażonego na oleju rzepakowym. Zdecydowanie lepiej postawić na podsmażanie warzyw np. cebulki, szpinaku czy czosnku niż smażenia mięs. 

Olej rzepakowy wykorzystywany jest także jako tłuszcz w majonezach. Nadaje się także jako zamiennik jaj w wegańskich majonezach. 

Na czym smażyć?

Obecnie na półkach sklepowych dostępność przeróżnych olejów do smażenia jest olbrzymia. Jednak z punktu widzenia technologa do smażenia najlepiej nadają się te tłuszcze, które mają w swoim składzie duży udział kwasu oleinowego. W oleju rzepakowym jest go około 60% (dla porównania w oliwie jest go najwięcej, bo prawie 70%).

Olej rzepakowy to także tłuszcz, w którym jest niewiele nasyconych kwasów tłuszczowych, a temperatura dymienia to 242st.C (dla oleju rafinowanego). Dlatego też – obok oliwy z oliwek – polecany jest do smażenia. Co ciekawe, wysokooleinowe odmiany oleju słonecznikowego są gorsze dla zdrowia, gdyż niekorzystne dla zdrowia przemiany hydrolityczne przebiegają w nim szybciej, aniżeli w rzepaku.

Warto jednak zaznaczyć, że zdrowa dieta dobra dla serca opiera się jednak o potrawy pieczone, surowe, gotowane, a dania smażone są dozwolone od czasu do czasu, a praktyki stosowania tłuszczu wielokrotnie są niedopuszczalne.

ilustracja:

pixabay.com