Nowy sposób na walkę z niedoborem tiaminy (witamina B1) w południowo-wschodniej Azji

tiamina
3 min aby przeczytać artykuł

Nie tylko węglowodany, tłuszcze, białka czy składniki mineralne są nam potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Istnieją również związki organiczne zwane witaminami. Nie dostarczają one energii, jednak ich brak bądź nadmiar może negatywnie wpływać na procesy zachodzące w organizmie człowieka.

Nazwę „witaminy” zawdzięczamy polskiemu badaczowi. Kazimierz Funk, bo o nim mowa, w 1911 wprowadził tę nazwę do nomenklatury medycznej.

Witaminy dzielą się na:

  • rozpuszczalne w tłuszczach- A,D,E,K ( może dochodzić do kumulacji w znacznej ilości)
  • rozpuszczalne w wodzie- witamina C, witaminy z grupy B ( dochodzić może do niewielkich kumulacji, dlatego ważne jest ciągłe uzupełnianie)

Tiamina

Witamina B1 została odkryta 1897r. Jest jedną z najmniej trwałych. Do największych strat zachodzi pod wpływem gotowania ok 20 min., dodanej do potraw soda, która ma za zadanie przyspieszyć gotowanie, a także podczas mielenia ziarna. Rozkłada ją tiaminaza- enzym występujący w surowych rybach. Natomiast taniny wstępujące w liściach herbaty powodują zmniejszone wchłanianie w jelicie. Dodatkowo alkohol oraz kawa ( również bezkofeinowa-kwestia zwiększonego wydzielania kwasu solnego, który niszczy tiaminę) powodują zaburzenia wchłaniania witaminy B1.

Dobrym źródłem tiaminy są produkty zbożowe, rośliny strączkowe, mięso oraz drożdże.

Jej niedobory powodują zmiany w układzie nerwowym oraz sercowo-naczyniowym. Czasami zbyt mała ilość tiaminy może wywołać ogólne zmęczenie organizmu, stan depresyjny, problemy z pamięcią, koncentracją, bezsenność, problemy z ciśnieniem krwi.

Beri-beri jest chorobą wywołaną długotrwałą niedostateczną ilością witaminy B1. Istnieje kilka objawów: anoreksja, drgawki, zanik mięśni oraz zaburzenia mózgowe, a także sercowe.

Suplementacja witaminą B1 w Kambodży

Obecnie rzadko występują niedobory witaminy B1. Jednak nadal jest to problem w niektórych krajach azjatyckich ( spożywany głównie biały niewzbogacony ryż oraz surowe ryby).

Na łamach The Journal of Pediatrics profesor Tom Green z Uniwersytetu w Adelaide przekazał swoje badania dotyczące niedoborów witaminy B1 w Kambodży. Matki nowonarodzonych dzieci w tym kraju mają niedostateczną ilość tiaminy w swoim mleku, co często skutkuje chorobą beri-beri u noworodków. Objawia się to ochrypłym krzykiem, wymiotami i biegunką. Jeśli takiemu dziecku nie zostanie natychmiast podana witamina B1, umiera ono w ciągu 24 godzin.

Szukając rozwiązania tego problemu, pomyślano o innych witaminach i składnikach mineralnych, których niedobór często występuje u człowieka. Są to kwas foliowy i jod. Zbyt mała ilość pierwszego z nich u kobiety ciężarnej może powodować niedorozwój cewy nerwowej u płodu, natomiast niedobory jodu związane są z chorobami tarczycy. Dlatego też postanowiono wzbogacać powszechnie używaną mąkę właśnie kwasem foliowym, a sól jodem.

Z tego rozwiązania postanowili skorzystać naukowcy z Australii. Zaczęto wzbogacać tiaminą powszechnie używaną w krajach azjatyckich przyprawę, a mianowicie sos rybny.

Okazało się, że jest to idealny sposób na suplementację tą witaminą. Jest tani, łatwo akceptowalny przez kambodżańskie rodziny i jak pokazały wyniki badań, pozytywnie wpływa na poziom tiaminy w organizmie.

Źródło:

www.sciencedaily.com

Jan Gawęcki „ Żywienie człowieka, podstawy nauki o żywieniu”, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2012

Julian Aleksandrowicz, Irena Gumowska „Kuchnia i medycyna”, Wyd. Watra, Warszawa 1986

Ilustracja:

pixabay.com