Bor – dlaczego jest ważnym mikroelementem?
Bor to śladowy pierwiastek mało popularny, a jednak dość ważny. Najczęściej występuje w formie boraksu lub kwasu borowego. Jego ilość w roślinach zależy w dużej mierze od jego stężenia w glebie. Najwięcej znajdziemy go w uprawach ekologicznych, gdzie nie są stosowane nawozy sztuczne, gdyż to właśnie one w większości hamują transport boru do rośliny.
Po co nam bor?
Bor jest wprawdzie pierwiastkiem śladowym, ale wpływa na wiele ważnych funkcji w organizmie. Przede wszystkim poprawia przyswajalność wapnia i magnezu, co ma proste przełożenie nie tylko na twardość układu szkieletowego, ale także wydajność układu nerwowego. Dlatego też osoby z niskim stężeniem boru w organizmie mają tendencję do pogarszania się pamięci – tej krótko-, jak i długoterminowej. Ponadto są bardziej podatni na działanie czynników stresogennych.
W związku z aktywnym udziałem boru w gospodarce wapniowej (ale także przekształceniu witaminy D do aktywnej formy), osoby z niedoborami tego pierwiastka mają większe tendencję do złamań, a nawet rozwinięcia się osteoporozy.
Bor wpływa także korzystnie na gospodarkę hormonalną, gdyż może zmniejszać niedobór estrogenów u kobiet, co być może ma pozytywne przełożenie na płodność związaną z brakiem tego hormonu. Niestety nie ma jeszcze wiarygodnych badań, które by potwierdzały, że suplementacja borem może być korzystna dla złagodzenia okresu menopauzy.
Warto zauważyć, że poprawa aktywności estrogenów prawdopodobnie ma korzystny wpływ na gęstość kości, co jest szczególnie ważne dla kobiet w okresie okołomenopauzalnym.
Co ciekawe, bor przeciwdziała gromadzeniu się fluoru w organizmie człowieka.
Za mało boru?
Niedobory boru zdarzają się nieczęsto, gdyż jest to pierwiastek szeroko dostępny. Znaczne utraty boru występują jednak przy dużym udziale gotowanych w wodzie warzyw i zbóż w jadłospisie, gdyż wraz z odcedzaniem tychże produktów wylewamy także bor.
Zbyt mało boru w organizmie może się wiązać z tendencją do powstawania zapalenia stawów, zmiękczenia kości, pogorszenia się funkcjonowania układu nerwowego, mięśniowego, a także hormonalnego.
W reumatoidalnym zapaleniu stawów, a także w zapaleniu stawów stosuje się suplementację borem, jako czynnik łagodzący te choroby. Suplementację taką należy jednak przeprowadzać pod okiem lekarza.
Za dużo boru?
Trudno sobie wyobrazić sytuację, że może być za dużo boru z naturalnych produktów spożywczych. Przedawkowanie – w pewnym stopniu – jest jednak możliwe z suplementów diety, dlatego też konieczne jest zastosowanie się do zaleceń producentów suplementów preparatów z borem. Warto wiedzieć, że nadmiar boru z reguły jest wydalany i nie jest magazynowany w organizmie.
Ostre zatrucia wiążą się z wypadaniem włosów, pogorszeniem nastroju, biegunką, bólem brzucha, bólem głowy.
Gdzie znajdziemy bor?
Źródłem boru są orzechy, pełnoziarniste produkty zbożowe, zielone warzywa liściaste i owoce. Co ciekawe, młode liście zawierają mniej boru aniżeli liście dojrzałe.
Jak do tej pory nie ustalono dawki RDA dla boru.
ilustracja
pixabay.com