8 najważniejszych funkcji miedzi

miedź
4 min aby przeczytać artykuł

Miedź to jeden z mikroelementów, który powinniśmy dostarczać do organizmu wraz z codzienną dietą. 

Dlaczego miedź jest ważna?

Pierwiastek ten wchodzi w skład enzymów mających na celu syntezę neuroprzekaźników, a przez to jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Ponadto miedź jest składnikiem dysmutazy ponadtlenkowej, a więc enzymu, który nijako „pożera” wolne rodniki. Miedź ma także ważną rolę w przemianach tlenowych, metabolizmie żelaza oraz syntezie hemu w organizmie. Ma niebagatelne znaczenie dla skóry, gdyż tworzy kolagen i elastynę, wchodzi w skład melaniny oraz utrzymuję strukturę keratyny.  

W jakich produktach znajdziemy miedź?

Najlepszym źródłem miedzi są podroby, a w szczególności wątroba. Ponadto dobrym źródłem będą zarodki i otręby pszenne, płatki owsiane, orzechy, kakao i nasiona słonecznika. 

Patrząc jednak na przeciętny talerz w Polsce, miedź najczęściej spożywana jest z produktami zbożowymi, ziemniakami, warzywami i mięsem (a także przetworami mięsnymi).

miedź

Warto wiedzieć, że w przypadku niedoboru miedzi w organizmie, jej przyswajalność z produktów spożywczych może wzrastać nawet do 50%. Szczególnie, jeśli mamy do czynienia z dietą mięsną.

Składnikami, które mogą ograniczać przyswajanie miedzi to przede wszystkim fityniany obecne np. w płatkach owsianych. Dlatego też warto je namaczać przed spożyciem. 

Również wapń, fosfor, cynk i żelazo to składniki, które ograniczają przyswajanie miedzi. Dodatek mleka lub jego przetworów może znacząco ograniczać przyswajanie miedzi.

Za mało miedzi? 

Niedobry miedzi to w dzisiejszych czasach rzadkość. Wiąże się ona np. z różnymi zaburzeniami w budowie tkanki łącznej, ale także z pojawieniem się anemii, obniżeniem stężenie hemoglobiny we krwi, a także z zaburzeniami w centralnym układzie nerwowym. Zbyt mało miedzi w organizmie może być także związane z gorszą pigmentacja włosów, zaburzeniami wzrostu, zwiększoną podatnością na infekcje, a także z zaburzeniami metabolizowania glukozy i cholesterolu. 

U niemowląt niedobory miedzi związane są najczęściej z pogorszeniem funkcjonowania układu odpornościowego, a także z większym ryzykiem zaburzeń rytmu serca. 

Za dużo miedzi?

Z produktów spożywczych powszechnie dostępnych nie ma ryzyka przedawkowania miedzi. Zatrucie związkami miedzi wiąże się z reguły ze spożywaniem wody bogatej w ten pierwiastek lub/i z niespożywczych źródeł. 

Zatrucie takie manifestuje się bólami brzucha, biegunką, wymiotami, bólem głowy itd. 

Duże nagromadzenie miedzi w organizmie może uszkadzać wątrobę, rogówkę w oku, a nawet mózg, gdyż właśnie tam się magazynuje.

miedź

Zapotrzebowanie

Według polskich norm zapotrzebowanie na miedź (RDA) kształtuje się następująco: 

  • dzieci 1-3 lata: 0,3mg
  • dzieci 4-6 lat: 0,4mg
  • dzieci 7-12 lat: 0,7mg
  • osoby powyżej 13 r.ż.: 0,9mg
  • kobiety w ciąży, niezależnie od wieku: 1mg
  • kobiety w czasie laktacji, niezależnie od wieku: 1,3mg

Choroba Wilsona

Choroba ta jest związana bezpośrednio z miedzią, a konkretnie z jej metabolizowaniem. W wyniku tego zaburzenia (uwarunkowanego genetycznie) uszkodzona zostaje wątroba, pojawiają się zaburzenia psychiczne związane z zaburzenia nastroju, zaburzenia osobowości, a także z zaburzeniami funkcji poznawczych. Charakterystycznym dla tej choroby jest pojawienie się w rogówce oka pierścienia – złocisto-brązowego. Jest to choroba, której pierwsze objawy występują z reguły pomiędzy 10 a 40 rokiem życia. Czym szybciej podejmuje się leczenie, tym większa szansa na uratowanie wątroby, a tym samym przeżycie chorego. 

ilustracje:

pixabay.com